Cumartesi Anneleri 1018 haftadır soruyor: Abdülmecit Baskın için adalet istemekten vazgeçmeyeceğiz
İSTANBUL – Gözaltında kaybedilen yakınlarının akıbetini sormak ve faillerin yargılanmasını talep etmek için Galatasaray Meydanı’nda 1995 yılından bu yana oturma eylemi yapan Cumartesi Anneleri/İnsanları bu hafta da meydandaydı. Kayıp yakınları 1018. haftada, gözaltında kaybedilen Abdülmecit Baskın’ın akıbetini sordu.
Galatasaray Meydanı’nda bir araya gelen kayıp yakınlarının bu haftaki açıklamasını gözaltında kaybedilen Fehmi Tosun’un kızı Besna Tosun okudu.
Açıklamada öne çıkan başlıklar şöyle:
ETKİLİ SORUŞTURMA YÜRÜTÜLMEDİ: Abdülmecit Baskın için adalet istemekten vazgeçmeyeceğiz. 1018. haftamızda gözaltında kaybedilen insanlarımız için hakikat ve adalet talebiyle bir kez daha buradayız. Adalet talebimizi yineliyoruz; ancak, adaleti sağlama göreviyle yükümlü olan yargı sistemi, gözaltında kaybetme davalarında suçu tespit etmek ve kayıpların akıbetini ortaya çıkarmak yerine, devletin inkar ve cezasızlık rejimini pekiştirmektedir. Devletin gözaltında kaybetmelerdeki sorumluluğunu gizleme eğiliminin bir sonucu olarak, etkili soruşturma ve kovuşturma süreçleri yürütülmemekte, dava dosyaları maddi gerçekler açığa çıkarılmadan ve failler belirlenmeden zamanaşımı bahanesi ile kapatılmaktadır. 1018. haftamızda bu iddiamıza örnek teşkil eden Abdülmecit Baskın dosyasını kamuoyu ile paylaşıyoruz.
AYHAN AKÇA TARAFINDAN ÖLDÜRÜLDÜ: 41 yaşındaki 3 çocuk babası Abdülmecit Baskın, Ankara Altındağ Nüfus Müdürüydü. 30 Eylül 1993 tarihinde, makamından çıktıktan sonra özel harekat polisleri tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alındığı inkar edilen Baskın’ın, 3 Ekim 1993 tarihinde sorgulandıktan sonra ateşli silahla öldürülmüş, elleri arkadan bağlı cansız bedeni bir çiftçi tarafından Gölbaşı mevkiinde bulundu. Ailenin başvurusu üzerine başlatılan soruşturma etkin bir biçimde yürütülmedi. Dosya sürüncemede bırakıldı. Ancak, olaydan 18 yıl sonra, 26.03.2011 tarihinde özel harekât polisi Ayhan Çarkın, İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’na verdiği ifadede, 1993 yılında Özel Harekât Daire Başkanı İbrahim Şahin’in emriyle Abdülmecit Baskın’ı gözaltına aldıklarını ve Baskın’ın, özel harekat polisleri Ziya Bandırmalıoğlu ile Ayhan Akça tarafından öldürüldüğünü detaylarıyla açıkladı. Çarkın’ın emniyet, savcılık ve mahkeme nezdindeki beyanlarının, olay yerindeki yer ve mekan tarifleri ile birebir örtüştüğü, savcılık ve mahkeme kayıtlarına geçti.
19 KİŞİ HAKKINDA DAVA AÇILDI: Çarkın’ın basına da yansıyan bu itiraflarının ardından, Abdülmecit Baskın ve Çarkın’ın beyanlarında isimleri geçen 18 kişiye ilişkin yeni bir soruşturma başlatıldı. Bu soruşturmanın sonucunda, 2014 yılında Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde aralarında Mehmet Ağar, İbrahim Şahin ve Korkut Eken’in de bulunduğu 19 kişi hakkında, “cürüm işlemek için oluşturulan silahlı örgütün faaliyeti kapsamında insan öldürmek” suçundan dava açıldı. Mahkemede, dönemin üst düzey kamu görevlileri, söz konusu öldürmelerin devletin bilgisi dahilinde gerçekleştiğini beyan ederek detaylı açıklamalarda bulundular. Ayrıca, suçların kimler tarafından, hangi talimatlar doğrultusunda ve nasıl işlendiği mahkeme kayıtlarına geçti. Ancak kamuoyunda Ankara JİTEM davası olarak bilinen dava, 13 Aralık 2019 tarihinde tüm sanıkların beraatıyla sonuçlandı.
DAVA ZAMAN AŞIMINA UĞRATILDI: Yerel mahkeme tarafından verilen karara karşı aileler istinaf başvurusunda bulundu. 5 Nisan 2021 tarihinde, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesi beraat kararını bozarak dosyayı Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderdi. Yeniden görülen davanın, 26 Mayıs 2023 tarihinde yapılan son duruşmasında, istinaf mahkemesinin bozma kararına rağmen sanıklar tekrar beraat ettirildi. Mahkeme, gerekçeli kararı 14 Eylül 2023 tarihinde yazarak adeta dosyada zamanaşımı süresinin dolmasını bekledi. 10 yıllık yargılama sürecinde 41 hakimin ve 8 savcının değiştiği dava, zamanaşımıyla sonuçlandırıldı.
ADALET İSTEMEKTEN VAZGEÇMEYECEĞİZ: Bir kısmına Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası düzenlemeler ve içtihada dayanarak söylüyoruz: Devletin dahil olduğu gözaltında kaybetme suçuyla ilgili yargılamalarda zamanaşımı uygulanamaz. Adli makamlar, siyasi etkilerden bağımsız bir biçimde Abdülmecit Baskın dosyasında adaleti sağlama görevini yerine getirmelidir. Kaç yıl geçerse geçsin; Abdülmecit Baskın için, tüm kayıplarımız için, adalet istemekten ve devletin evrensel hukuk normları içinde hareket etmek zorunda olduğunu hatırlatmaktan vazgeçmeyeceğiz.
